توسط نورسنج درون دوربین می توانید اتوماتیک سرعت شاتر یا میزان دیافراگم و یا برای اطلاع رسانی به شما برای تنظیم بهینه عوامل موثر بر نوردهی دوربین را تنظیم نمایید .
در بسیاری از دوربین های DSLR برای اندازه گیری میزان نور از حسگر اختصاصی استفاده می شود . این حسگر معمولا در درون منظره یاب قرار دارد و نور وارد شده به دوربین را دریافت و اندازه گیری می کند .
در زمانی که دوربین ها فاقد نورسنج داخلی بودند استفاده از نورسنج های دستی در بین عکاسان حرفه ای کاملا متداول بود . هنوز هم برخی از عکاسان حرفه ای از نورسنج های دستی و مدرن امروزی استفاده می کنند.
نورسنجی به دو صورت انجام میشود :
نورسنجی های دستی (خارج از دوربین) نور تابیده شده به سوژه مانند نور طبیعی یا نور مصنوعی را اندازه گیری می کنند در حالی که نورسنج های درون دوربین نور بازتابی را ملاک سنجش قرار می دهند.
سیستم نورسنج درونی به دوربین می گوید، نور بازتابی از سوژه چه مقدار روشن یا چه مقدار تاریک است . بنابراین نیازمند به ملاک و معیاری جهت سنجش نور برای اختصاص مقادیر روشن یا تارک هستیم . در دوربین های دارای نورسنج داخلی که در اکثر دوربین ها وجود دارد ، این معیار معادل روشنایی یک سطح خاکستری 18 درصد می باشد.
از آنجایی که دریافت و ادارک چشم ما از روشنایی بصورت خطی نبوده و لگاریتمی است میزان خاکستری 18 درصد یعنی صفر درصد = سیاه و 100درصد = سفید ، معادل 50درصد روشنایی بوده و بعنوان خاکستری میانه شناخته می شود .
نمایش خوانش نورسنجی ممکن هست در دوربین ها متفاوت باشند در بیشتر دوربین ها برای نمایش میزان نورسنجی از مقایس گرافیک خطی درون منظره یاب یا نمایشگر های بالا یا پشت دوربین استفاده میشود . این مقیاس دارای نمادهای مربوط به گام های نوردهی نیز می باشد.
حالات مختلف نورسنجی
حالات اساسی نورسنجی شامل : نورسنجی چند قسمتی (Multi Segment) ، نورسنجی مرکزگرا (Center-Weighted) و نورسنجی نقطه ای (Spot) می باشد.
نورسنجی چند قسمتی از طرف سازندگان مختلف دوربین با اسامی متفاوتی نامیده می شود به طور مثال : شرکت کانون از اصطلاح ارزیابی (evaluative) ، شرکت نیکون از اصطلاح ماتریسی ، شرکت الیمپوس از واژه ESP وشرکت لایکا از اصطلاح کلاسیک برای این حالت نورسنجی استفاده می کنند . این نماد ها برای حالات مختلف نورسنجی نیز در اکثر موارد متفاوت است .
در دوربین ها ممکن است حالات نورسنجی دیگری هم باشد مثل دوربین نیکون D810 دارای حالت نورسنجی خاص هم هست .
نورسنجی چند قسمتی (Multi Segment)
در حالت نورسنجی چندقسمتی از سنجش تمام نوربازتابی صحنه برای ایجاد یک نوردهی متعادل استفاده می کند در بیشتر دوربین ها ، حالت پیش فرض نورسنجی است . در این روش کل کادر به نواحی مختلف تقسیم شده (معمولا پنج ناحیه) و خروجی نورسنج بصورت میانگین میزان نور این نواحی خواهد بود .
محل فوکوس دوربین یکی از عوامل موثر برحالت نورسنجی است . بنابراین از خوانش نور از نواحی مختلف کادر ، سیستم نورسنجی به محل فوکوس اهمیت بیشتری بدهید .
اکثر دوربین های مدرن امروزی از حسگر نورسنجی با هزاران ناحیه استفاده کرده و نه تنها نور خاکستری موجود در صحنه بلکه رنگ و حتی فاصله نسبی سوژه های درون قاب را برای هرچه دقیق تر شدن در نظر می گیرد.
نورسنجی مرکزگرا (Center-Weighted)
این حالت نورسنجی هم قسمت زیادی از کادر را مود سنجش قرار می دهد اما در نهایت به مرکز کادر توجه بیشتری می کند و سنجش دقیق تری از مرکز کادر و ناحیه اطراف آن خواهد داشت .نورسنجی گوشه های کادر سنجش نشده و نقطه فوکوس هم بی تاثیر است.
نورسنجی نقطه ای (Spot)
در این روش ناحیه مورد سنجش کوچک تر از حالات دیگر نورسنجی است . و نسبت به نام آن پیداست که فقط همین بخش کوچک میانی بدون توجه به سایر نواحی صحنه مورد سنجش قرار می گیرد . در اکثر دوربین ها این ناحیه در مرکز کادر و منطبق بر نقطه فوکوس مرکزی است (دوربین های کانن) و در برخی دیگر این ناحیه منطبق بر نقطه فوکوس فعال بوده و قابل جابجایی است (دوربین های نیکون) در دوربین هایی که قابلیت جابجایی ناحیه سنجش را ندارند می توانید از قفل نوردهی استفاده کنید .
کاربردهای عملی حالات مختلف نورسنجی :
نورسنجی چند قسمتی (ماتریسی یا ارزیابی) :
صحنه هایی با نور یکنواخت
نورسنجی مرکزگرا :
نورسنجی نقطه ای :
عکاسی ضدنور
عکاسی سیلوئت
صحنه های با کنتراست خیلی زیاد
مناظر برفی